Γυρίσαμε την Ελλάδα και γίναμε ένα με τους ακόλουθους του Διονύσου σε τέσσερις πόλεις: από το Ρέθυμνο που επιμένει να θυμίζει την εποχή που ανήκε στη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας και την πατρίδα του Βαμβακάρη, τη Σύρο, ως την "βασίλισσα" Πάτρα και την πολυ-πολιτισμική Ξάνθη. Ζήστε τη γιορτή!
Πάτρα: Η βασίλισσα του καρναβαλιού
Δύο Άγιοι παραμερίζουν για να περάσει η γεμάτη πάθος πομπή του Διονύσου. Για 45 μέρες οι πιστοί του ακόλουθοι θα χορεύουν ασταμάτητα κάνοντας μόνο διάλειμμα για να πιουν άλλη μια γουλιά μαυροδάφνη. Για τους πατρινούς η γιορτή του Αγίου Αντωνίου σημαίνει ένα πράγμα: ξεκινά επίσημα το καρναβάλι. Αυτό περιμένουν άπαντες άλλωστε αμέσως μετά το κάψιμο του βασιλιά Καρνάβαλου της προηγούμενης χρονιάς. Η Πάτρα έχει δύο πρόσωπα όπως ο Ιανός, ο άλλος θεός που θα μπορούσε να χριστεί πολιούχος της. Το ένα πρόσωπο το φορά από νωρίς το πρωί ως το μεσημέρι που θα κλείσουν τα μαγαζιά: είναι η σοβαρή κουστουμαρισμένη φορεσιά των ανθρώπων που αγχώνονται, πάνε στη δουλειά, μιλούν δυνατά στο κινητό όσο κάνουν coffee break, κολλούν για ώρα στην κίνηση της Μαιζώνος, της Κορίνθου, της Όθωνος Αμαλίας και της Γούναρη. Από τις 5, όμως, είναι η ώρα που κυκλοφορούν οι φοιτητές με τα Diesel τζην τους και τα μεγάλα D&G γυαλιά του και τότε τα πάντα μεταμορφώνονται. Η πόλη αποκτά ζωή από ένα πολύβουο μελίσσι, η μουσική από τα μπαρ και τα café δυναμώνει, δίνονται τα πρώτα ραντεβού Μαιζώνος και Αγίου Νικολάου γωνία. Ξαφνικά ακούγεται δυνατή μουσική και φωνές μάς διακόπτουν: “Ακούσατε, ακούσατε! Φίλοι και συμπολίτες.....!”. Είναι ο ντελάλης που περνάει με το άρμα του από κάθε γειτονιά για να ανακοινώσει ότι έφτασε για άλλη μια φορά το καρναβάλι.
Στο Καρναβαλικό Εργαστήρι δουλεύουν πυρετωδώς γύρω στα 50 άτομα για να ετοιμάσουν τα άρματα της μεγάλης παρέλασης αλλά και του παιδικού καρναβαλιού. Τεράστιες πολύχρωμες φιγούρες κάνουν την εμφάνισή τους σε κεντρικά σημεία της πόλης, η άσφαλτος χάνεται κάτω από το παχύ στρώμα από κομφετί και σερπαντίνες ενώ από τα μεγάφωνα η Macarena, το Bamboleo και το La Bamba δονούν την ατμόσφαιρα. Σε ανύποπτες στιγμές ακούω κόσμο να τα σιγοτραγουδά κιόλας. Στο επίκεντρο του καρναβαλιού η οδός Κορίνθου με τα νεοκλασικά κτίρια με τις καμάρες και τα μπαλκόνια με τα σκαλιστά κάγκελα και, φυσικά, η πλατεία Γεωργίου.
Χώροι που έμεναν ανεκμετάλλευτοι νοικιάζονται αποκλειστικά για την περίοδο του καρναβαλιού και μετατρέπονται σε στέκια to-be καρναβαλιστών: εδώ για τις επόμενες 45 μέρες θα κάνουν πρόβες, θα χορεύουν, θα πίνουν την all time classic μαυροδάφνη και θα δικτυώνονται για να εξασφαλίσουν προσκλήσεις για τον Κόκκινο χορό, τον σικάτο Λευκό χορό, τον Χορό του Καρναβαλικού Κομιτάτου, της Κινηματογραφικής Λέσχης, του Μαύρου Ντόμινο και τα περίφημα Μπουρμπούλια στο Δημοτικό Θέατρο. Χορός, ασταμάτητος χορός.
Ρέθυμνο: Σε φόντο βενετσιάνικο
Πάει σχεδόν ένας αιώνας από τότε που οι Ρεθεμνιώτες υποδέχονταν με τις δέουσες τιμές την “Αυτού Εξοχότητα Βασιλέα Καρνάβαλο μέσα στην αταξία του ακράτητου γέλιου”. Απόκριες μιας άλλης εποχής, που έχει αφήσει το νοσταλγικό της άρωμα διάχυτο να μοσχοβολά ακόμη, με χορούς ρομαντικούς και φήμη που φτάνει σε ολόκληρη την Κρήτη. Ήδη από νωρίς ο ντελάλης, ο “προπομπός” του καρναβαλιού όπως τον αποκαλούν οι ντόπιοι, έχει ξεκινήσει τις εξορμήσεις στα χωριά του νομού για να φτάσει ως την αγορά και το Παλιό λιμάνι των Χανιών προετοιμάζοντας τους Κρητικούς για την επίσημη έναρξη του Καρναβαλιού, στις 9 Φεβρουαρίου, που φέτος γιορτάζει τα 100 του χρόνια. Σειρά θα πάρουν το Κυνήγι Θησαυρού, οι παλιές ελληνικές καντάδες που ξεκινούν από την Πλατεία του Αγνώστου Στρατιώτη για να γεμίσουν κάθε γωνιά της πόλης του Ρεθύμνου, το ξεφάντωμα της Τσικνοπέμπτης με χορούς και αναπαράσταση του γάμου στην προκυμαία, δρώμενα, τραγούδια, φαγητό και κρασί που ρέει άφθονο. Από το απόγευμα της Παρασκευής 28 Φεβρουαρίου όλη η πόλη θα πλημμυρίσει από κρητικές καντάδες ενώ το επόμενο βράδυ πραγματοποιείται η νυχτερινή παρέλαση που καταλήγει στην πλατεία Μικρασιατών. Όλοι περιμένουν τη Μεγάλη Παρέλαση των αρμάτων και των πληρωμάτων που ξεκινά στις 2 το μεσημέρι της Κυριακής από τον Κόμβο Θεοτοκοπούλου για να λήξει μετά από πέντε ώρες με το Κάψιμο Βασιλιά Καρνάβαλου στην Ελ. Βενιζέλου, στην ανατολική παραλία της Παλιάς Πόλης.
Σύρος: Ρεμπέτικα στις ανηφοριές
Η μεγάλη γιορτή πραγματοποιείται σε Άνω Σύρο και Ερμούπολη για να μεταφερθεί στα χωριά την Καθαρά Δευτέρα. Ολόκληρη η Σύρος είναι στα καλύτερά της. Χρώματα παντού: στις πολύχρωμες βαριές πόρτες των αρχοντικών, στις φουντωτές βουκαμβίλιες που μοιάζουν γαντζωμένες στους τοίχους, στο μπλε τρούλο του Αγίου Νικολάου που, όπως λένε, είναι η μεγαλύτερη εκκλησία των Βαλκανίων. Από πάνω μας καμάρες και γλάστρες με βασιλικούς που φύτεψαν από νωρίς και που σκορπούν το άρωμά τους στις γειτονιές μόλις φυσήξει το δροσερό, ανοιξιάτικο αεράκι. Τραγούδια ακούγονται δυνατά από τα μεγάφωνα. Πρώτη ξεκινά η Άνω Σύρος τις εκδηλώσεις το Σάββατο με την αναβίωση του εθίμου «Ζεϊμπέκια» στα σοκάκια της. Τα Ζεϊμπέκια είναι ένας πολεμικός χορός που χόρευαν αντρικά ζευγάρια και θέμα έχει την απαγωγή της Νύφης, γυναίκας του πρώτου Καπετάνιου. Τραγούδια, χοροί, έξαλλη ατμόσφαιρα, ζεστή παραδοσιακή φασολάδα με άφθονο κρασί.
Το βράδυ στα στενά της Άνω Σύρου γίνεται και η πρώτη παρέλαση των καρναβαλικών ομάδων για να πάρει τη σκυτάλη η Ερμούπολη την επόμενη ημέρα με τη μεγάλη παρέλαση των καρναβαλιστών και των αρμάτων. Το ραντεβού δίνεται στο Λιμάνι και, αφού διασχίσουν την παραλία και τους εμπορικούς δρόμους, καταλήγουν στην πλατεία Μιαούλη. Τα πνιγμένα στα λουλούδια χωριά περιμένουν υπομονετικά να τελειώσει το γλέντι στην πόλη για να υποδεχτούν τον κόσμο για τα Κούλουμα. Λαζαρέτα, Αζόλιμνος, Γαλησσάς στρώνουν τα καλύτερα αυτοσχέδια τσιμπούσια με νηστίσιμα καλούδια.
Ξάνθη: Το κάψιμο του Τζάρου
Ολόκληρη η πόλη γιορτάζει. Στους δρόμους, στις πλατείες, στα θέατρα, σε αίθουσες τέχνης, σε κινηματογράφους, σε μουσεία. Εδώ, το Καρναβάλι είναι θεσμός, είναι η μεγαλύτερη κοινωνική εκδήλωση της πόλης που μετρά σχεδόν μισό αιώνα ζωής. Από τις αρχές του Φεβρουαρίου οι Ξανθιώτες γλεντούν με κάθε τρόπο: συμμετέχουν σε παραδοσιακούς χορούς και συναυλίες στο Δημοτικό Αμφιθέατρο, χορεύουν σε αποκριάτικα πάρτι στο Σπίτι Πολιτισμού της ΦΕΞ, παρακολουθούν εκθέσεις και δρώμενα στο Λαογραφικό Μουσείο και στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης. Και πάνω από όλα μετρούν αντίστροφα για την κορύφωση των εκδηλώσεων, για την βραδινή Καρναβαλική Παρέλαση του Σαββάτου 16 Φεβρουαρίου που θα καταλήξει σε ξέφρενο πάρτι στην κεντρική πλατεία αλλά και για την Μεγάλη Παρέλαση της Κυριακής. Άρματα και χιλιάδες καρναβαλιστές ξεχύνονται στους δρόμους της πόλης, με χρώματα και μουσικές να συνοδεύουν τον Βασιλιά Καρνάβαλο. Μέσω της οδού 28ης Οκτωβρίου η παρέλαση θα περάσει από την Κεντρική Πλατεία, και θα καταλήξει στο χώρο του γηπέδου του ΑΟ Ξάνθης όπου βρίσκονται τα στέκια των Συλλόγων. Με τη λήξη της παρέλασης ξεκινάει το μεγάλο πάρτι στο πάρκο απέναντι από το γήπεδο με μουσική, πυροτεχνήματα, άφθονο κρασί και χορό. Η αυλαία πέφτει με το κάψιμο του “Τζάρου”: κατά τους κατοίκους της Ανατολικής Θράκης, ήταν ένα ανθρώπινο ομοίωμα, τοποθετημένο πάνω σε έναν σωρό από πουρνάρια.
Την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς καιγόταν στο κέντρο αλάνας, πλατείας ή σε υψώματα, για να μην έχουν το καλοκαίρι ψύλλους. Το έθιμο αυτό το έφεραν οι πρόσφυγες από το Σαμακώβ της Ανατολικής Θράκης και αναβιώνει κάθε χρόνο από τους κατοίκους του ομώνυμου συνοικισμού, που βρίσκεται κοντά στη γέφυρα του ποταμού Κόσυνθου της Ξάνθης.
ΠΗΓΗ: www.arttravel.gr
