Σκαρφαλωμένες πολλές από αυτές πάνω σε απόκρημνους βράχους με εκπληκτική θέα στον περιβάλλοντα χώρο, μέσα σε καταπράσινα δάση, πάνω σε λόφους ή δίπλα σε ποτάμια και λίμνες υποστηρίζουν με πάθος τη χριστιανική θρησκεία σε κάθε σημείο του τόπου.

Μια από αυτές λοιπόν βρίσκεται στην Καλαμάτα και συγκεκριμένα στην Παλαιά Άνω Πόλη, κάτω ουσιαστικά από την σκιά του Κάστρου. Πρόκειται για τον σπηλαιώδη υστεροβυζαντινό ναό του Αγίου Ιωάννη, ένα από τα πιο ιστορικά εκκλησάκια όχι μόνο της Μεσσηνίας αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας.

Βρίσκεται Νοτιοδυτικά του κάστρου πολύ κοντά και ανατολικά του ιερού ναού της Αγίας Κυριακής και είναι κτίσμα του 17ου αιώνα. Η κόγχη της εκκλησίας και τα παραβήματα είναι λαξευμένα μέσα στο βράχο. Σύμφωνα με το κείμενο με το οποίο το υπουργείο πολιτισμού την ανακηρύσσει ιστορικό διατηρητέο μνημείο, η εκκλησία «διασώζει τοιχογραφίες σε δύο στρώματα».

Από τους σεισμούς ο Άγιος Ιωάννης υπέστη σοβαρές ζημιές και έχει συνταχθεί από το υπουργείο πολιτισμού μελέτη για τη διαμόρφωση του χώρου και την αποτοίχιση των τοιχογραφιών. 

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει στο βιβλίο του ο Ηλίας Μπιτσάνης με τίτλο «Εκκλησιαστικά Μνημεία Ιστορίας και Πολιτισμού στην Καλαμάτα», στην τοπική ιστοριογραφία δεν συναντώνται πληροφορίες για την ύπαρξη της εκκλησίας και από όσα στοιχεία έχουμε στη διάθεση μας, η πρώτη γραπτή αναφορά γίνεται στην εφημερίδα της κυβέρνησης και στην υπουργική απόφαση για την κήρυξη των βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων της Καλαμάτας. 

Ο Γ. Δημητροκάλλης αναφέρει ότι «ο ημισπηλαιώδης Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος στα ριζά του κάστρου ίσως υστεροβυζαντινών χρόνων διατηρεί κάποια λείψανα τοιχογραφιών αλλά είναι ακόμα αμελέτητος και αδημοσίευτος».  

Σύμφωνα με τον Ι. Μπιζίμη, τα σωζόμενα τμήματα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον λόγω του ζωγραφικού διάκοσμου που είχε η εκκλησία. Υπάρχει τοιχογραφία στην οποία διακρίνεται καθαρά ο Πρόδρομος «πτερωτός να κρατεί στο χέρι του υψωμένο ειλητάριο» το οποίο έγραφε «Μετανοείτε ήγκικε γαρ η Βασιλεία των Ουρανών». 

Ακόμη, στην κόγχη της Πρόθεσης υπήρχε εικονογραφημένη η “Άκρα Ταπείνωση”. Προσθέτει δε πως «φαίνονται σαφή ίχνη από προγενέστερη αγιογράφηση».

Ερχόμενοι τώρα στο σήμερα, οι εικόνες που συναντήσαμε μας έκαναν να αναρωτηθούμε για ποιο λόγο το εσωτερικό του ναού είναι σε τόσο άσχημη κατάσταση. 

Πιο συγκεκριμένα, άγνωστοι έχουν μουτζουρώσει την είσοδο της τόσο ιστορικής αυτής εκκλησίας με διάφορα γκράφιτι, ενώ στο εσωτερικό του μπορεί να βρει κάποιος από καφέδες και χαρτιά μέχρι τσιγάρα και... προφυλακτικά.

Φαίνεται έτσι πως ορισμένοι δεν έχουν ούτε ιερό ούτε όσιο, δημιουργώντας αυτή την ντροπιαστική εικόνα ενώ από την πλευρά τους οι αρμόδιοι φορείς έχουν αφήσει τον ναό στην τύχη του αφού όπως είπαν στο travel.eleftheriaonline οι κάτοικοι της περιοχής, αυτή η εγκατάλειψη δεν έχει να κάνει μόνο με το τώρα αλλά με τις τελευταίες δεκαετίες.

Είναι πραγματικά κρίμα γιατί η εν λόγω περιοχή είναι πόλος έλξης για τους τουρίστες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το ύφος που βγάζουμε κατά έξω σχετικά με τον πολιτισμό μας.