Κυριακή, 19 Φεβρουαρίου 2023 08:53

Τα έθιμα της Αποκριάς στην Ελλάδα - Θεματικοί γάμοι που ξεχωρίζουν (Βίντεο+φωτο)

Τα έθιμα της Αποκριάς στην Ελλάδα - Θεματικοί γάμοι που ξεχωρίζουν (Βίντεο+φωτο)
Βλάχικος Γάμος, Θήβα (φωτό: ΑΠΕ-ΜΠΕ)

Διάφορα έθιμα και παραδόσεις έχουν την τιμητική τους τις μέρες των Αποκρεών σε όλη την Ελλάδα και οι Έλληνες τα εφαρμόζουν με τον δικό τους ξεχωριστό τρόπο.

Ανάμεσα αε αυτά ξεχωρίζουν οι θεματικοί γάμοι, προσελκύοντας κόσμο από διάφορες περιοχές της χώρας για να τους δουν από κοντά.

Ακολουθούν ορισμένα από τα πιο γνωστά έθιμα...

Νέδουσα

 Φωτο: Σοφία Γιαννέλου

Στη Νέδουσα, ένα μικρό χωριό του βορειοδυτικού Ταΰγετου, διοργανώνεται κάθε Καθαρά Δευτέρα ένα διαφορετικό καρναβάλι, ιδανικό για όσους δεν ενθουσιάζονται με κομφετί, σερπαντίνες, αφρούς, ήχους από σφυρίχτρες και μονότονα, λάτιν τραγούδια. Τα δρώμενα που απαρτίζουν το αγροτικό καρναβάλι της Νέδουσας ακολουθούν τρεις πράξεις, το «Όργωμα-Σπορά», το «Γάμο» και τον «Θάνατο-Ανάσταση», φανερώνοντας τις παγανιστικές επιρροές που έρχονται από τα βάθη των αιώνων. Πρωταρχικός σκοπός του λαϊκού αυτού θεάτρου είναι η εξασφάλιση της ευετηρίας (καλοχρονιάς) και της γονιμότητας των κατοίκων (δίποδων και τετράποδων) και των κτημάτων του χωριού. Η ημέρα ξεκινά με το ομαδικό μουντζούρωμα στα πρόσωπα κατοίκων και επισκεπτών από καπνιά φούρνου, ως ένα είδος αντιβασκανικής προστασίας. Στη συνέχεια, όπως αναφέρει το lifo.gr ακολουθεί ο αγερμός, η επίσκεψη δηλαδή του θιάσου σε όλα τα σπίτια του χωριού για ανταλλαγή ευχών και συλλογή φαγητών που θα φαγωθούν αργότερα σε ομαδικό γεύμα.

Βλάχικος Γάμος, Θήβα

Στη Θήβα, μια πόλη με πλούσια ιστορία και ζωντανό πολιτισμό, αναβιώνει την Καθαρά Δευτέρα το έθιμο του «Βλάχικου Γάμου», που χαρακτηρίζει πολιτιστικά την πόλη εδώ και σχεδόν 200 χρόνια. Το έθιμο «παντρεύει» τη νεώτερη ελληνική παράδοση με την αρχαία διονυσιακή λατρεία, τοποθετείται δε χρονικά στην απαρχή της Άνοιξης, περιόδου της αναγέννησης, της δημιουργίας και της γονιμότητας. Το πολυσήμαντο αυτό λαϊκό έθιμο, ο «Βλάχικος Γάμος», γίνεται σε τέσσερις γιορτινές μέρες. Την Τσικνοπέμπτη, την Κυριακή της Τυρινής, την Καθαρή Δευτέρα και των Αγίων Θεοδώρων.

Του Κουτρούλη ο γάμος, Μεθώνη

Μια πολύ γνωστή μας έκφραση, «Του Κουτρούλη ο γάμος», προέρχεται από το κλασικό αποκριάτικο έθιμο που αναβιώνει κάθε χρόνο στη Μεθώνη. Στο έθιμο αυτό συμμετέχουν δύο άνδρες, όπου είναι και οι νεόνυμφοι και με τη συνοδεία των συγγενών και φίλων τους καταλήγουν στην πλατεία της πόλης για να γίνει ο γάμος. Κατά τη διάρκεια του γάμου το μεσημέρι της Καθαράς Δευτέρας διακωμωδούνται διάφορες καταστάσεις και αναφορές τόσο του παρελθόντος όσο και του σήμερα. Αστεία – πειράγματα και σατιρικός χαρακτήρας διακατέχει τον γάμο αυτό, που θα καταλήξει σε ένα τρικούβερτο γλέντι.

Βενετσιάνικος γάμος στη Ζάκυνθο


Ένα δρώμενο που μας γυρνά πίσω πολλές δεκαετίες και αναπαριστά τον αρχοντικό και πλούσιο γάμο των Ενετών του 16ου αιώνα, πραγματοποιείται κάθε χρόνο στην Ζάκυνθο. Το έθιμο του Βενετσιάνικου γάμου, που εμπνεύστηκε και πραγματοποίησε το 2005 ο ζωγράφος Αντώνης Μιλάνος, είναι αναπόσπαστο κομμάτι του Ζακυνθινού καρναβαλιού και κάθε χρόνο, χιλιάδες επισκέπτες αλλά και Ζακυνθινοί, πλημμυρίζουν την πλατεία Αγ. Μάρκου, ώστε να θαυμάσουν τα ειδικά σκηνικά και τα εκθαμβωτικές ενδυμασίες, των πρωταγωνιστών του δρώμενου. Η επίδειξη χρηματικής δύναμης, ο εντυπωσιασμός και η επίδειξη της θέσης τους στην εξουσία, έκανε αυτόν γάμο μοναδικό και λόγω του πλούτου και της χλιδής των κόντηδων και των ευγενών τραβούσε πάνω του, τα βλέμματα της τοπικής κοινωνίας. Σήμερα ο Βενετσιάνικος γάμος, αρχίζει από την πλατεία Αγ. Παύλου και διασχίζοντας τους κεντρικούς δρόμους της πόλης της Ζακύνθου, καταλήγει στην πλατεία Αγ. Μάρκου, όπου εκεί τελείται ο γάμος. H μεγαλειώδη πομπή του γάμου ανοίγει με τυμπανιστές και σημαιοφόρους. Ακολουθούν οι νεόνυμφοι και οι κοντινοί συγγενείς τους. Η νόνα (γιαγιά) μεταφέρεται μέσα σε λεντίκα (κλειστό φορείο εξαιρετικής τέχνης μέσα στο οποίο μετέφεραν τους ευγενείς) ενώ ακολουθούν τα σεντούκια της νύφης με τα προικιά. Την πομπή πλαισιώνουν οι προσκεκλημένοι, οι οποίοι φορούν ακριβή αντίγραφα στολών του 16ου αιώνα, ενώ κορίτσια κρατούν κάνιστρα με ροδοπέταλα και μπομπονιέρες. Στην συνέχεια ακολουθεί το γαμήλιο γλέντι, με αναγεννησιακούς χορούς και πολλά τοπικά παραδοσιακά εδέσματα όπως είναι τα ζαχαροκούκα (κουφέτα), ορτζάδες ( σουμάδα) και πάντολες (παντεσπάνι). 

Κέρκυρα: Ο «χορός των παπάδων» και ο «κορφιάτικος γάμος»

Η αυλαία της Αποκριάς στην Κέρκυρα πέφτει με την αναβίωση των εθίμων του «κορφιάτικου γάμου» και του «χορού των παπάδων». Και τα δύο έθιμα αναβιώνουν σε χωριά του νησιού, διαχωρίζοντας τις Απόκριες στο νησί, σύμφωνα με την πρόεδρο του Λυκείου Ελληνίδων Κέρκυρας Λίζα Γαστεράτου-Αλεξάκη, σε δύο είδη καρναβαλιού, στο αστικό και στης υπαίθρου. Την Κυριακή της Τυρινής, η πόλη της Κέρκυρας ετοιμάζεται πυρετωδώς το μεσημέρι, να κάψει τον Σιορ Καρνάβαλο, μετά από μία μεγαλειώδη βενετσιάνικη παρέλαση, με τις μαζορέτες να παρέχουν ένα θαυμάσιο θέαμα γυμναστικών επιδείξεων και τους τυμπανιστές να πλημμυρίζουν τα καντούνια και την κεντρική πλατεία, από εμβατήρια θριάμβου. Την ίδια ώρα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, σε πολλά χωριά του νησιού, κυρίως της Βόρειας Κέρκυρας, τον πρωταρχικό ρόλο για το κλείσιμο των αποκριών, αναλαμβάνουν οι παπάδες, με το μοναδικό παραδοσιακό «χορό των Παππάδων». Σύμφωνα με το έθιμο που λαμβάνει χώρα το απόγευμα της Κυριακής της Τυροφάγου, όταν τελειώσει ο εσπερινός, στα προαύλια των ιερών ναών, ο πρεσβύτερος ιερέας βγαίνει στην αυλή της εκκλησίας και δίνει το έναυσμα του χορού. Τίθεται επικεφαλής και τον ακολουθούν οι υπόλοιποι ιερείς, μέλη της επιτροπής της εκκλησίας, οι ψάλτες, οι τοπικοί άρχοντες, γέροντες και όσοι επιθυμούν. Στον «χορό των παπάδων» συμμετέχουν μόνο άνδρες, που μπαίνουν στη σειρά κατά ηλικία, δίνοντας προτεραιότητα πάντα στους μεγαλύτερους.

➡️  Ανακαλύψτε υπέροχες φωτογραφίες από την Ελλάδα και τον κόσμο στο instagram του travel.eleftheriaonline.gr