Η αρχική θέση του μοναστηριού, που ιδρύθηκε το 1442, βρίσκεται στις απέναντι πλαγιές της Τραπεζίτσας, όπου και διασώζεται η ονομασία «Παλιομονάστηρο». Στη σημερινή του θέση, σε μια υπερυψωμένη έξαρση των χαμηλότερων υψομέτρων των πλαγιών της Τύμφης, μεταφέρθηκε από τον ηγούμενο Κωνσταντίνο, το 1774. Από τη σχεδόν ολοκληρωτική καταστροφή της Μονής από το Γερμανικό στρατό το 1943, διασώθηκε μόνο ο ναός.

Στη Μονή Στομίου Κόνιτσας, ο Άγιος Παΐσιος, ο ονομαστός αυτός άγιος της εποχής μας, έζησε για τέσσερα χρόνια, από το 1958 ως το 1962, στην αρχή του μοναστικού του βίου, πριν περάσει από το Σινά και καταλήξει στο Άγιο Όρος.

Μάλιστα, θεωρείται ο ανακαινιστής της Μονής, αφού ο ίδιος με προσωπικό μόχθο κατάφερε και την αναστήλωσε, κουβαλώντας ακόμα και με τα χέρια βαριά φορτία από κάτω από το ποτάμι. Το ξύλινο κρεβατάκι, που είχε κατασκευάσει ο ίδιος ήταν το μοναδικό του έπιπλο. Διάφορες εικόνες βρίσκονται μέσα στο κελί.

Η Μονή Στομίου αποτελεί σήμερα ενεργό ανδρικό μοναστήρι. Έχει 11 νεόκτιστα κελιά με βοηθητικούς χώρους κι ένα μικρό καθολικό σταυροειδούς τύπου με τρούλο. Η επίσκεψη στη μονή γίνεται μόνο με πεζοπορία 1,5 - 2 ωρών από τη γέφυρα της Κόνιτσας. Δύσκολη η διαδρομή, αλλά αποζημιώνει η μαγευτική και σαγηνευτική φύση.

Το μοναστήρι πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου όπου εκατοντάδες προσκυνητές συρρέουν από την Κόνιτσα και την ευρύτερη περιοχή.

Δείτε το βίντεο του καναλιού n.p. production: